Các nhà máy như Nghi Sơn 1, Vũng Áng 1, Vĩnh Tân 2... chỉ đủ than vận hành một tổ máy ở 70% công suất, nhiều tổ máy thậm chí dừng hoạt động.

Cập nhật đến ngày 30/3, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, tình hình cấp than cho các nhà máy nhiệt điện vẫn đang khó khăn và thiếu hụt rất lớn so với hợp đồng cung cấp than đã ký. Khối lượng than cấp trong quý I gần 4,5 triệu tấn, thiếu 1,36 triệu tấn so với khối lượng trong hợp đồng.

"Do thiếu than và tồn kho ở mức thấp nên đến cuối tháng 3, nhiều tổ máy đã phải dừng và giảm phát", EVN cho biết.

Chẳng hạn, nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn 1, Vũng Áng 1, Vĩnh Tân 2 và Duyên Hải 1 hiện chỉ đủ than vận hành 1 tổ máy ở mức 60-70% công suất. Trong khi đó, nhà máy nhiệt điện Hải Phòng chỉ đủ than để chạy 1 tổ máy, còn 3 tổ máy phải dừng vận hành.

Việc này khiến hệ thống điện thiếu hơn 3.000 MW từ nhiệt điện do thiếu than cho sản xuất điện.
Khai thác than tại một doanh nghiệp thuộc TKV. Ảnh: TKV

Cũng theo EVN, các đơn vị cung cấp than là Tập đoàn Than, khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tổng công ty Đông Bắc đã nỗ lực khắc phục khó khăn để khai thác than từ các mỏ trong nước, nhập khẩu than để pha trộn. Nhưng hai doanh nghiệp này cho biết tình hình cấp than vẫn tiếp tục khó khăn, dẫn đến nguy cơ thiếu điện từ tháng 4. Trong thời điểm nắng nóng cao điểm của mùa khô năm 2022, sản xuất điện từ than có vai trò quan trọng cho đảm bảo cung cấp điện, nhất là các tháng 4, 5, 6, 7 tại khu vực miền Bắc.

Trước đó, Bộ Công Thương đã yêu cầu TKV và Tổng công ty Đông Bắc trong bất kỳ trường hợp nào, không để thiếu than cho sản xuất điện theo hợp đồng đã ký, nhất là với các nhà máy nhiệt điện BOT để tránh xảy ra tình trạng phía Việt Nam phải bồi thường do ngừng máy vì thiếu nhiên liệu.

Sau yêu cầu này, TKV giải thích, khai thác than giảm do công nhân mắc Covid-19 nhiều trong hai tháng đầu năm, nhập khẩu than lại khó khăn và giá cao... đã ảnh hưởng tới cung ứng than cho điện.

Theo kế hoạch 3 tháng đầu năm, lượng than cấp cho các nhà máy nhiệt điện là 8,5 triệu tấn, nhưng đến 14/3 mới đạt hơn 74%.

Năm 2022, theo kế hoạch TKV sẽ cung cấp 35 triệu tấn than cho sản xuất điện. Với lượng nhập khẩu than trong 3 tháng đầu năm mới đạt gần 7% kế hoạch, TKV cho biết sẽ tăng sản lượng than nguyên khai khai thác lên mức tối đa, nhưng cũng cảnh báo, nếu không có than nhập khẩu hoặc than nhập về chậm thì khó cung cấp được 35 triệu tấn cho các nhà máy điện.

Ngoài ra, tập đoàn này còn muốn tăng giá bán than cho điện, với lý do giá thành khai thác ngày càng tăng, nhưng giá than bán cho điện giữ nguyên 2 năm qua, nên lợi nhuận từ sản xuất than ngày càng giảm.